Door Doug Bamford

Controle op medewerkers wordt vaak meer als dystopisch dan utopisch beschouwd, omdat dit wordt gezien als inbreuk. Toch willen werkgevers dit omdat dit de productiviteit van hun personeel zou verbeteren.

Naarmate technologiebedrijven meer tools ontwikkelen om externe bedrijven en managers te helpen, komen ethische vragen naar voren. Morele en politieke filosofen zoals ikzelf en dr. Carissa Véliz hebben over dit onderwerp nagedacht en hebben onze reacties gedeeld op bevindingen van VMware’s recente Virtual Floorplan-rapport, waarin de houding ten opzichte van het nieuwe werken en de opkomst van controle om productiviteit te meten, werden onderzocht.

Wat zijn de sociale voordelen?

Als tools voor werkplekcontrole hun belofte waarmaken, zouden ze de productiviteit van de werknemers moeten verhogen. Dit zou het BBP moeten verhogen en onze materiële levensstijl moeten verbeteren. Natuurlijk zijn materiële resultaten niet het belangrijkste, we willen tenslotte geen welvarende slaven zijn, maar hogere lonen en goedkopere producten bieden ons meer opties. We kunnen meer consumeren voor dezelfde hoeveelheid werk of dezelfde hoeveelheid consumeren terwijl we minder werken.

Mijn eigen interesse in de technologie ontstond door de mogelijkheden van een veel progressiever belasting- en uitkeringsstelsel. Mijn voorstel is dat het belasting- (en uitkeringsstelsel) rekening moet houden met het aantal uren dat mensen in hun leven werken en niet alleen met het geld dat jaarlijks wordt verdiend. Door mensen te belonen voor de uren die ze werken en voor hun inkomen, kan de ongelijkheid in beloning tussen veel- en weinigverdieners worden tegengegaan.

De veel gehoorde klacht over progressieve economische voorstellen zoals de mijne, is dat ze mensen zullen ontmoedigen om hard te werken, waardoor de economische output afneemt. Dit kan worden tegengegaan door rekening te houden met de gewerkte uren. Maar zullen werkgevers en werknemers het aantal gewerkte uren verkeerd aangeven om het systeem te bedriegen?

Door informatie te verzamelen over het aantal uren dat mensen werken, kan software voor werkplekcontrole dergelijke zorgen wegnemen.

Potentiële nadelen

Er zijn verschillende zorgen over tools voor werkplekcontrole.

• Potentiële valkuil 1: demotivatie van medewerkers

Medewerkers maken zich vaak zorgen dat controle-instrumenten goed zijn voor bedrijfsleiders en aandeelhouders, maar slecht voor hen. Er zullen grotere winsten worden gemaakt ten koste van de benadeelde en gecontroleerde medewerkers. In hoeverre zullen de productievere werknemers stoppen met de rollen waarin ze worden gecontroleerd? Recente bevindingen van VMware tonen dit proces duidelijk aan. En zullen de meer invasieve bedrijven dan niet juist minder productief zijn?

Ik vraag me af of dit een geval is waarin bedrijven die al slechte relaties op de werkplek hebben, controle-instrumenten gebruiken op manieren die hun werknemers nog meer demoraliseren. Als dit betekent dat betere werknemers vertrekken, is dat niet goed voor het bedrijf. Het voortdurend aannemen en opleiden van nieuw personeel is immers een kostbare zaak. Bovendien kan er reputatieschade ontstaan als een bedrijf wordt geassocieerd met een slechte behandeling van het personeel.

Bedrijven moeten dus oppassen dat ze niet zomaar aannemen dat controle automatisch de productiviteit zal verhogen. De juiste tools moeten op de juiste manier worden ingezet.

• Potentiële valkuil 2: inbreuk op het privéleven

Dr. Véliz benadrukte ook haar bezorgdheid over de manier waarop werk het privéleven zou kunnen aantasten.

In het algemeen is er de zorg over het feit dat communicatietools de grens tussen werk en andere aspecten van het leven hebben vervaagd, omdat werknemers altijd bereikbaar zijn. Software voor werkplekmonitoring zou dit misschien kunnen tegengaan door duidelijk af te bakenen wanneer werknemers aan het werk zijn en wanneer niet.

Andere zorgen zijn nog dystopischer. Het verzamelen van locatiegegevens over werknemers die bezig zijn met privéactiviteiten en de mogelijkheid om andere kwetsbare gezinsleden te filmen, zijn zeer reële zorgen.

Dit heeft natuurlijk betrekking op de bredere zorgen van Dr. Véliz over gegevensbescherming en privacy, en ze voegde eraan toe dat het verzamelen van gedetailleerde werknemersinformatie extra risico’s met zich meebrengt voor die personen, maar ook voor het bedrijf zelf. Jason Conyard, CIO en Senior Vice President, VMware, benadrukte dat werkgevers sterke verplichtingen en verantwoordelijkheden hebben om de gegevens die zij over hun werknemers verzamelen, te beschermen.

Utopie of dystopie?

Leidt werkplekmonitoring tot een utopie of een dystopie? Het is nog te vroeg om hier iets over te zeggen, en het zal afhangen van de beslissingen van technologiebedrijven en werkgevers.

Werkgevers moeten ervoor zorgen dat ze de juiste tools gebruiken die hun bedrijf helpen. De tools moeten op een open en transparante manier worden gebruikt en de werknemers moeten erbij worden betrokken. De verzamelde gegevens moeten zeer zorgvuldig worden opgeslagen en grondig worden verwijderd wanneer ze niet meer nodig zijn.

De rest van ons moet ook actief betrokken zijn bij deze ontwikkelingen. Werknemers, vakbonden, burgers (als kiezers) en regeringen (als regelgevers) hebben allemaal een rol in het vermijden van de dystopische kant en het streven naar de utopische kant.

Is het onvermijdelijk?

Ik geloof dat het onvermijdelijk is dat het toezicht op de werknemers alleen maar zal toenemen naarmate ze goedkoper en effectiever worden. Als de tools de productiviteit verbeteren, zal dit de acceptatie ervan stimuleren. Bedrijven concurreren met elkaar en het bedrijf dat extra productiviteit uit zijn werknemers haalt, zal waarschijnlijk beter presteren dan de rivalen.

Werknemers kunnen zich zorgen maken over deze ontwikkelingen, maar ik denk niet dat ze hier iets aan kunnen doen. Individuele werknemers moeten akkoord gaan met het gebruik van de software die door hun bedrijf wordt geleverd zoals vereist door hun contract. Regeringen en vakbonden zijn minder machtig dan ze ooit waren, en ik denk niet dat ze in staat zullen zijn om het proces af te weren. Hopelijk kunnen ze dit proces in een betere richting sturen.

Conclusie

Over het algemeen ben ik van mening dat als werkplektechnologie de productiviteit verbetert, monitoring van werknemersapparatuur en werknemerscontrole onvermijdelijk zijn. Er zijn veel zorgen over het feit dat deze tools uiteindelijk gunstig zijn voor bedrijven, maar schade toebrengen aan individuen. De taak voor ons allemaal is om de potentiële valkuilen te vermijden en ervoor te zorgen dat het voor iedereen in de samenleving werkt.

Douglas Bamford is onderzoeker en docent filosofie en politieke economie aan de Universiteit van Oxford. Met een grote interesse in politieke filosofie en openbaar beleid, is Douglas een pleitbezorger voor het onderzoeken van manieren waarop nieuwe technologie het economische systeem kan veranderen, met een bijzondere interesse in het creëren van een eerlijker belastingstelsel op basis van werknemersgegevens.