Door Joe Baguley, VP en CTO EMEA, VMware
Politieke leiders staan niet bekend om hun inschikkelijkheid. Dit geldt nationaal, maar zeker ook op internationaal niveau. Het feit dat regeringsleiders en beleidsmakers in heel Europa de noodzaak inzien van een pan-nationale capaciteit voor digitale infrastructuur en veerkrachtige systemen betekent dat er iets belangrijks aan de hand is.
Dit is dan ook het onderwerp van onze laatste whitepaper: ‘Return of Sovereign Cloud: Protecting and unlocking the value of critical data‘ (De terugkeer van de soevereine cloud: de waarde van kritieke data beschermen en ontgrendelen)
Data-economie – van vitaal nationaal belang
Politieke leiders in zowel Frankrijk als Duitsland spraken recentelijk over de noodzaak van ‘Europese kampioenen’ als alternatief voor de Amerikaanse cloudproviders. In september sprak de Franse president Emmanuel Macron als volgt: “De strijd die we voeren gaat om soevereiniteit…Als we niet op elk gebied onze eigen kampioenen opbouwen, digitaal, kunstmatige intelligentie, worden onze keuzes gedicteerd door anderen.” Ook Angela Merkel had eerder als Duits bondskanselier al haar zorgen geuit over de “digitale afhankelijkheid” van de Verenigde Staten. Dit zijn slechts twee voorbeelden.
In dit uitstekende artikel zegt Simon Hansford, CEO van UKCloud het volgende: “Datamonopolies vormen een reëel gevaar omdat het oppotten van activa betekent dat er geen concurrentie is in de markt. Dit leidt onvermijdelijk tot problemen voor zowel lokale gemeenschappen als bedrijven. Het willens en wetens overdragen van de teugels aan een of twee bedrijven kan zeer schadelijke gevolgen hebben in de echte wereld’
Met het besef dat de data-economie van wezenlijk nationaal en pan-Europees belang is, wordt het duidelijk dat soevereine staten een digitale capaciteit moeten opbouwen waardoor ze niet meer afhankelijk zijn van buitenlandse organisaties en gegevensverwerkers. En dit wordt onderschreven door heel veel marktdata. Volgens KPMG had de Europese cloudmarkt in 2020 een geschatte waarde van € 53 miljard, en naar verwachting is dit bedrag rond 2027-2030 gegroeid naar een waarde tussen € 300 en €500 miljard.
De soevereine cloud: gevaren en voordelen
Essentieel is dat we eerst moeten vaststellen wat de soevereine cloud precies inhoudt. In de kern gaat het over de groeiende data-economie en het beschermen en ontgrendelen van de waarde van nationale gegevens, bedrijfsgegevens en persoonlijke gegevens. De soevereine cloud is een specifieke reactie op het feit dat dataprivacy steeds belangrijker wordt, en dat geldt op elk niveau in de samenleving, van burger tot premier. Dat is één helft van de vergelijking.
De andere helft gaat over de noodzaak voor een snelle aanpak. Hier zijn allerlei redenen voor die in detail worden besproken in de whitepaper, maar kort samengevat gaat het om het volgende: de dominantie van hyperbedrijven zoals Google en AWS en de toenemende onrust over onze afhankelijkheid van deze Amerikaanse entiteiten die over zoveel waardevolle informatie beschikken. Verder geldt dat de Amerikaanse regering met haar Cloud Act nu ook toegang kan krijgen tot deze data. Ook de steeds sterkere aanwezigheid van professionele cyberaanvallen vormt een probleem. Volgens het FBI Internet Crime Complaint Center is het aantal cyberaanvallen in 2020 vanwege de COVID-19-pandemie met 400% toegenomen en het aantal gevallen van gijzelsoftware met 800%. Naast de gevaren zijn er ook voordelen. De economische belangen zijn gigantisch (banen, investeringen, waarde) vanwege de grote vraag naar cloudservices in Europa.
Het concept Soevereine Cloud is dus niet nieuw, maar de betekenis ervan is de laatste tijd veranderd en het belang alleen maar toegenomen.
Wie is eigenaar van de data?
Het idee van wie eigenaar is van de data en daarmee van hoe de data het best kan worden gebruik, ligt niet voor de hand. Neem als voorbeeld de kentekenregistratie van auto’s in het Verenigd Koninkrijk. Dit is het bastion van de DVLA. Oppervlakkig beschouwd is deze data waardevol met betrekking tot persoonsverplaatsingen, automobielkosten, CO2-uitstoot en dergelijke. Maar als al het potentieel van deze informatie volledig wordt benut via machine learning tools, kan deze informatie de basis vormen voor enorm veel besluitvormingsprocessen in zowel de openbare sector als de privésector, en ook voor burgers. Dit is het punt over soevereiniteit. Het gaat om de wens om waarde te creëren uit basislijndata, en deze waarde moet terugvloeien naar diegenen die er het meeste voordeel van hebben.
Maar in een grenzeloze wereldeconomie kunnen deze duidelijke lijnen vervagen, samen met de regelgeving en alle benodigde vereisten. Zo heeft Frankrijk een nationale agenda die vereist dat data wordt opgeslagen binnen de Europese Unie. Duitsland vereist dat dat dit ofwel in Duitsland of in de EU gebeurt, afhankelijk van het soevereiniteitsniveau inzake de achtergrondcontrole van de data. Ongeacht de data waarover we spreken, gaat dit echter niet meer over bytes op een harde schijf, maar over het levenssap van toekomstige economische waarde die op een soevereine manier moet worden beheerd, beschermd en gedeeld, en die uiteindelijk moet worden geëxploiteerd door Europa.
En dit is nu precies wat het Gaia-X-project wil bewerkstelligen.
Overlap voor meerwaarde
Het Gaia-X-project gaat veel verder dan de soevereine cloud, maar als concept vormt het kaders waarin verschillende branches en groepen kunnen samenkomen en data delen. Dit gebeurt niet alleen op een gestructureerde manier, maar ook volgens duidelijke richtlijnen waarmee de toegevoegde waarde uiteindelijk wordt teruggebracht naar Europa. Zowel Gaia-X als de soevereine cloud zijn onafhankelijke projecten, elk met zijn eigen doelstellingen en uitdagingen, maar er is ook een overlapping als het gaat om het bouwen van een vertrouwd regionaal ecosysteem op basis van de best genormeerde werkwijzen.
Gaia-X faciliteert nieuwe dataruimtes waarin data tussen verschillende branches kan worden gedeeld met duidelijke voordelen voor de wetenschap, de samenleving en de economie. Belangrijk hierbij is de erkenning dat marktspelers de voordelen en het nut van dit systeem moeten kunnen zien. De uitdagingen op het gebied van dataportabiliteit, interoperabiliteit en algemene commerciële en juridisch kaders hebben verschillende implicaties voor verschillende branches. Op dit punt helpt Gaia-X deelnemers om samen te komen en gebruiksscenario’s te definiëren voor hun branches en om informatie te delen waardoor industriële dataruimtes mogelijk worden. Elke deelnemer heeft namelijk een eigen verantwoordelijkheid om na te denken over hoe de data moet worden gebruikt, waar deze moet worden opgeslagen, wie de data mag gebruiken en hoe data kan worden gecombineerd om op langere termijn een reële economische impact te bewerkstelligen.
Investeren in een data-economie
Beleidsmakers hebben jarenlang geld en middelen geïnvesteerd in de ontwikkeling van een nationaal wegennetwerk, vliegvelden en havenfaciliteiten om de economie te stimuleren. En precies zo moet nu worden geïnvesteerd in het bouwen van een data-economie. We hebben de technologie om ervoor te zorgen dat iedereen in Europa een eigen soevereine cloud heeft, waarbij de digitale soevereiniteit wordt beheerd door het Gaia-X-framework. Hierbij worden de hyperbedrijven niet uitgesloten, maar wordt de nadruk niet meer gelegd op ‘cloud-first, maar op ‘cloud-smart’.
Europa maakt een zeer snelle ontwikkeling door op het gebied van de digitale economie. Data vormt de brandstof en de cloud is de motor. Dit houdt enorme investeringen in die moeten worden beschermd met nieuwe kaders. Gaia-X richt zich op de ontwikkeling van dataruimtes en met de soevereine cloud worden cloudservices uitgelijnd met alle benodigde beveiligingsaspecten en de lokale wetgeving. De exponentiële groei van data betekent een enorme kans op nieuwe gebruiksscenario’s voor services met meerwaarde (de transformatie van data naar kennis en services). Een geavanceerde toolkit voor het maken van dataruimtes is vereist om de waarde van deze nieuwe kansen maximaal te benutten. Met Tanzu Data heeft VMware aangetoond te beschikken over geavanceerde capaciteiten voor de ontwikkeling van nieuwe dataruimtes.
Francesco Bonfiglio, CEO van Gaia-X CEO, zal aanwezig zijn op VMworld. Meld u aan voor onze sessie: Ready for the Gaia-X revolution? Let’s talk about the acceleration of the European data-driven economy (Klaar voor de Gaia-X-revolutie? Laten we het hebben over de versnelde ontwikkeling van de Europese data-economie)
Meer over dit onderwerp vindt u in hier in onze whitepaper.
